tekst
Sommige kunstenaars zijn alleskunners, maar de meesten daarvan blijven dikwijls steken in versnipperde werkstukken van een redelijk niveau die elkaar verzwakken. Het boek met de eloquente titel Bob Hanf 1894-1944, veelzijdig kunstenaar, laat zien dat Hanf – beeldend kunstenaar, schrijver, dichter, componist en violist – de uitzondering op deze regel is. Het hoofdstuk ‘Bob Hanf als literaire gestalte’ door Niels Bokhove brengt hem in beeld als iemand die ook met woorden tekende en componeerde.
Wat hem als lezer voeding gaf, was allereerst de Duitse literatuur, op de voet gevolgd door de Franse, Russische en Engelse letteren. Zijn belezenheid lijdt geen twijfel, en zijn affiniteit met Franz Kafka staat daarin centraal. Zelf schreef Hanf werk (poëzie, verhalend proza, toneel) waarvan de handschriften in het Literatuurmuseum in Den Haag worden bewaard. Daarnaast vermeldt Bokhove typoscripten, waaronder enkele die Hanf tamelijk vruchteloos heeft aangeboden bij diverse tijdschriften en uitgeverijen. Alleen de gedichtencyclus Mijmeringen over de nachtzijde van het leven (over Amsterdam tijdens de Duitse bezetting) kwam postuum in boekvorm uit en beleefde zelfs meerdere drukken. Bij zijn leven is er niets van zijn hand verschenen.
Zijn grote verdienste is niettemin dat hij voor een aantal tijdgenoten een onmiskenbare inspiratiebron is geweest. Zo heeft hij Simon Vestdijk en Jan Spierdijk op het spoor van Kafka gezet. Verder kan nog gezegd worden dat in deze dynamiek het door Hanf intensief beoefende expressionisme nooit ver …
